Παράσυρση Πεζής – Διπλός Ακρωτηριασμός Κάτω Άκρων
Αναλυτική Παρουσίαση Δικαστικής Απόφασης και Νομικών Ζητημάτων
Το παρόν άρθρο παρουσιάζει μια εξαιρετικά σοβαρή υπόθεση σιδηροδρομικού τροχαίου ατυχήματος που έλαβε χώρα σε σταθμό του Προαστιακού Σιδηροδρόμου και είχε ως αποτέλεσμα τον ακρωτηριασμό και των δύο κάτω άκρων της παθούσας κάτω από το γόνατο. Η δικαστική κρίση αναδεικνύει σημαντικά ζητήματα ασφάλειας σιδηροδρομικών εγκαταστάσεων, ευθύνης του φορέα διαχείρισης υποδομής, συνυπαιτιότητας, καθώς και κρίσιμες πτυχές αστικού δικαίου σχετικά με μόνιμη αναπηρία, ηθική βλάβη, διαφυγόντα κέρδη και δικονομικά θέματα.
1. Τα Πραγματικά Περιστατικά
Η παθούσα εισήλθε στον σιδηροδρομικό σταθμό από τη δυτική πύλη, κατευθυνόμενη προς την αποβάθρα με σκοπό να επιβιβαστεί σε αμαξοστοιχία του προαστιακού. Αντί να χρησιμοποιήσει ασφαλή διαδρομή, διέσχισε παροπλισμένες αλλά και ενεργές γραμμές (7, 6, 5, 4 και 3), παραβλέποντας απαγορευτικές πινακίδες. Κατά τη διάσχιση των γραμμών κινήθηκε κάθετα προς την πορεία αμαξοστοιχίας που πλησίαζε σε μικρή απόσταση και, παρά την ηχητική προειδοποίηση του μηχανοδηγού, παρασύρθηκε με αποτέλεσμα τη σύνθλιψη και τον ακρωτηριασμό των ποδιών της.
2. Επιμερισμός Ευθύνης
Το Δικαστήριο αναγνώρισε συνυπαιτιότητα μεταξύ τριών παραγόντων:
α) Ευθύνη ΟΣΕ Α.Ε. – 20%
Ως διαχειρίστρια της σιδηροδρομικής υποδομής, η εταιρία όφειλε να έχει τοποθετήσει σταθερά εμπόδια (μπάρες ή κιγκλιδώματα) που θα αποτρέπουν την πρόσβαση πεζών στις γραμμές. Η παράλειψη αυτή κρίθηκε ως αιτιώδης ώστε να επιτραπεί η επικίνδυνη κίνηση της παθούσας.
Η ευθύνη θεωρήθηκε αντικειμενική, καθώς η παράλειψη συνδέεται με συμπεριφορά προστηθέντος (σταθμάρχη) κατά την εκτέλεση υπηρεσίας.
β) Ευθύνη Σταθμάρχη – 20%
Ο σταθμάρχης, βάσει κανονισμών, όφειλε να βρίσκεται στη θέση υποδοχής της αμαξοστοιχίας ώστε:
-
να είναι ορατός από τον μηχανοδηγό,
-
να διαπιστώσει την παράνομη κίνηση πεζών,
-
να προειδοποιήσει αποτελεσματικά,
-
να αποστείλει σήμα άμεσης διακοπής πορείας.
Η απουσία του από το προβλεπόμενο σημείο κρίθηκε ως αμέλεια που συνέβαλε καθοριστικά στο ατύχημα.
γ) Συνυπαιτιότητα Παθούσας – 60%
Η παθούσα:
-
παρέβλεψε εμφανείς απαγορευτικές πινακίδες,
-
διέσχισε ενεργές γραμμές,
-
δεν έλεγξε την πορεία αμαξοστοιχίας,
-
δεν αντιλήφθηκε τις ηχητικές προειδοποιήσεις.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι με την απαιτούμενη προσοχή το ατύχημα θα είχε αποφευχθεί.
3. Χρηματικές Απαιτήσεις και Δικαστικές Κρίσεις
3.1 Αποζημίωση λόγω Μόνιμης Αναπηρίας (ΑΚ 931) – 80.000 €
Η παθούσα, 32 ετών, υπέστη μόνιμη και μη αναστρέψιμη κινητική αναπηρία. Παρά τη χρήση τεχνητών μελών:
-
αντιμετωπίζει χρόνιους πόνους,
-
χρειάζεται μόνιμη βοήθεια τρίτου προσώπου,
-
περιορίζεται η κοινωνική, επαγγελματική και προσωπική της εξέλιξη,
-
αντιμετωπίζει ψυχολογικές και νευρολογικές συνέπειες.
Το ποσό των 80.000 € ελήφθη υπόψη μετά τη μείωση λόγω συνυπαιτιότητας 60%.
3.2 Ηθική Βλάβη (ΑΚ 932) – 90.000 €
Λαμβάνοντας υπόψη:
-
τη σωματική βλάβη,
-
τον πόνο, την ταλαιπωρία και το ψυχικό άλγος,
-
την κοινωνική και οικονομική κατάσταση των μερών,
-
αλλά και τη συνυπαιτιότητα της παθούσας,
το Δικαστήριο επιδίκασε ποσό 90.000 €.
4. Απορριφθέντα Κονδύλια
4.1 Μελλοντικές Επεμβάσεις
Απορρίφθηκαν ως αόριστες, επειδή:
-
δεν εξειδικεύονταν τα επιμέρους έξοδα,
-
δεν τεκμηριώθηκε η αναγκαιότητα επιλογής ιδιωτικής κλινικής.
4.2 Ανυψωτικά Μηχανήματα Κατοικίας
Οι προτεινόμενοι ανελκυστήρες κρίθηκαν ακατάλληλοι για την οικία της παθούσας λόγω απαιτούμενων διαστάσεων και τεχνικών προδιαγραφών.
4.3 Απώλεια Εισοδήματος – Διαφυγόν Κέρδος
Το Δικαστήριο έκρινε ότι:
-
οι αιτήσεις της παθούσας είχαν ήδη απορριφθεί πριν το ατύχημα,
-
δεν αποδείχθηκε με αντικειμενικά κριτήρια ότι θα εξασφάλιζε σταθερή εργασιακή πορεία,
-
το μέλλον των προσλήψεων σε θέσεις συντηρητών είναι αβέβαιο.
Συνεπώς, η απαίτηση κρίθηκε αβάσιμη.
5. Δικονομικά Ζητήματα
5.1 Πλασματική Ερημοδικία
Η μη καταβολή δικαστικού ενσήμου σε αναγνωριστικές αγωγές οδηγεί σε πλασματική ερημοδικία.
Οι σχετικές διατάξεις δεν αντίκεινται στο Σύνταγμα ούτε στην ΕΣΔΑ.
Θεραπεία:
Η παράλειψη θεραπεύεται με:
-
άσκηση έφεσης,
-
καταβολή δικαστικού ενσήμου κατά την κατάθεση,
-
σχετική επίκληση στο δικόγραφο.
Δεν αρκεί μεταγενέστερη πληρωμή μέχρι τη συζήτηση.
5.2 Απαράδεκτο Έφεσης κατά Μη Οριστικής Απόφασης
Μη οριστική απόφαση (π.χ. απόφαση που κηρύσσει απαράδεκτο συζήτησης) δεν προσβάλλεται με έφεση.
Το απαράδεκτο εξετάζεται και αυτεπαγγέλτως.
Συμπέρασμα
Η απόφαση αποτελεί σημαντικό νομολογιακό παράδειγμα σχετικά με:
-
την ευθύνη φορέων σιδηροδρομικών μεταφορών,
-
τα όρια της συνυπαιτιότητας πεζών,
-
τον καθορισμό αποζημίωσης για μόνιμη αναπηρία,
-
την τεκμηρίωση αιτημάτων για ειδικές δαπάνες και διαφυγόντα κέρδη,
-
αλλά και τη σημασία της ορθής δικονομικής διαδικασίας.
Αποτελεί χρήσιμο οδηγό για τη νομική πρακτική σε υποθέσεις ατυχημάτων υψηλής βαρύτητας και απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή τόσο στη θεμελίωση της ευθύνης όσο και στην επαρκή τεκμηρίωση των αποζημιωτικών αξιώσεων.